آلزایمر
بیمارى آلزایمر شایعترین علت دمانس یا در اصطلاح عامیانه زوال عقل و فراموشى است.
علت آن از نظر پاتوفیزیولوژى،از بین رفتن سلولهاى مغز و در نتیجه کوچک شدن مغز میباشد.
علامت آن شامل از دست رفتن حافظه نزدیک بخصوص اوایل بیمارى،قضاوت و استدلال و تغییراتى در حالات و رفتار میباشد .
از آنجا که بیمارى آلزایمر شروعى تدریجى و خاموش دارد ممکن است مدت طولانى به اشتباه تصور شود این تغییرات بخشى از روند طبیعى پیرى است و عدم توجه به علائم باعث شود تشخیص بیمارى به تعویق افتد.
آلزایمر
ده علامت هشدار هنده آلزایمر
1-اختلال حافظه
اختلال حافظه در حدى که در انجام فعالیتهاى روزانه مشکل ایجاد نماید .افراد معمولى ممکن است یک قرار ملاقات ،اسم افراد یا شماره تلفن دوستى را فراموش کنند و بعد از مدتى به یاد بیاورند
اما افراد مبتلا به آلزایمر بیشتر مسائل را به یاد نمى آورد(به ویژه مسائلى که اخیرا اتفاق افتاده و مربوط به حافظه نزدیک مى شود) و هرگز هم به یاد نمى آورد.
2-اختلال در انجام کارهاى روزمره
ممکن است فردى که ذهنش مشغول افکار مختلف است تمرکزش را از دست داده و یا اصطلاحا حواسش پرت شود مثلا هویجى را که براى استفاده در کنار غذاى اصلى پخته روى اجاق جا بگذارد و تا پایان صرف غذا هم به یاد نیاورد اما فرد آلزایمری به تدریج توانایى پخت غذا (به شیوه سابق) را از دست میدهد و حتى گاهى فراموش میکند که غذا خورده است.
3-اختلال گفتار
برای همه افراد پیش مى اید که در پیدا کردن لغات مناسب دچار مشکل شوند.ولى فرد مبتلا به بیمارى آلزایمر گاهـى کلمات را از یاد مى برد و لغات نامناسب جایگزین مى کند،در نتیجه جملات او نامفهوم مى شوند .اشتباهات دستورى و ناتوانى دنبال کردن یک موضوع از دیگر نشانه هاست.
4-گم کردن زمان و مکان
به طور طبیعی گاهى اوقات ممکن است افراد روزهاى هفته،تاریخ روز و یا مقصدشان را فراموش کنند ولى دوباره با تمرکز آنها را به یاد بیاورند.فرد مبتلا به بیمارى آلزایمر ممکن است در خیابان راه خود را گم کند و نداند که چگونه به آنجا رفته است و یا نتواند از آنجا راه خانه خود را پیدا نماید.
5-ضعف یا کاهش قضاوت
ممکن است فرد مبتلابه بیماری عفونی مراجعه به پزشک را به تعویق بیاندازد ولى بالاخره این کار را انجام مى دهد.اما فرد مبتلا به بیمارى آلزایمر نه مشکلاتش را درک مى کند و نه مراجعه به پزشک را ضرورى مى داند.همچنین اختلال در تصمیم گیری هاى ساده (مانند پوشیدن لباس هاى زمستانى در گرماى تابستان ) از دیگر علائم هشدار دهنده است.
6-مشکلات در تفکر ذهنى
گاه و بى گاه ممکن است افراد رسیدگى به حساب هاى مالیشان را مشکل بدانند ، اما فرد مبتلا به بیمارى آلزایمر به تدریج ارقام را فراموش مى کند و نمى داند با آنها چکار کند.
7-جابه جا گذاشتن اجسام
هرکسى ممکن است که موقتاً کلید یا کیف پولش را سرجایش نگذارد . ولى فرد مبتلا به بیمارى آلزایمر ممکن است اجسام را در جاهاى نامربوط بگذارد ، مثلاً گذاشتن اطو در فریزر و یا ساعت مچى در قندان
8-تغییر در حالاتت و رفتار
همه ممکن است گهگاهى غمگین و بد خلق باشند اما در فرد مبتلا به آلزایمر خلق بیمار میتواند سریعا تغییر کند و بى هیچ دلیل آرامش به اشک و یا خشم تبدیل شود.دراصطلاح خلق ناپایدار وجود دارد.
9-تغییرات شخصیتى
به طور طبیعى ممکن است شخصیت افراد با افزایش سن کمى تغییر کند ولى تغییر شخصیت در فرد مبتلا به آلزایمر میتواند شدیدتر باشد.این تغییرات شامل سردرگمى ،ترس و بدبینى ،منزوى شدن ، بى تفاوتى و یا لروز رفتارهاى نامناسب مى باشد.
10-از دست دادن انگیزه
بطور طبیعى افراد گاهى از کار در منزل ،فعالیتهاى شغلى و یا وظایف اجتماعى خود خسته شوند ولى در نهایت و پس از کمى استراحت دوباره انگیزه هاى خود را باز مى یابند اما فرد مبتلا به آلزایمر ممکن است بتدریج نسبت به وقایع و رویدا هاى محیط زندگى و خانواده اش بى تفاوت مى شود و این بى تفاوتى بتدریج بیشتر مى شود.
آلزایمر
راههاى پیشگیرى از آلزایمر
• از ذهن خود بیشتر استفاده کنید
مغز خود را همیشه فعال نگه دارید .مطالعات نشان مى دهد چنانچه از مغز خود به طور مرتب کار بکشید ، خطر ابتلا به بیمارى آلزایمر را کاهش مى دهید .بنابراین بسیار مهم است که مغز را به صورت منظم فعال نگهدارید .هر روز یک کار تازه انجام دهید و یا روش انجام کارهاى روزانه را تغییر دهید .به طور مثال :موى خود را بادستى که از آن کمتر کار مى کشید شانه بزنید.
براى به کار گرفتن ذهن خود از بازى هاى مختلف مانند شطرنج ،پازل ،جدول کلمات و ارقام و بازى هاى حافظه استفاده کنید.
یک فعالیت جدید را آغاز و پیگیرى نمایید ، به فراگیرى یک زبان جدید بپردازید ،نواختن یک آلت موسیقى را بیاموزید ،در یک کلاس جدید شرکت نمایید ، به موزه و مکان هاى تفریحى بروید ،خودرا سرگرم کرده و لذت ببرید
• معاشرت کنید
داشتن روابط اجتماعى عامل مهمى در جلوگیرى از ابتلاء به بیمارى آلزایمر مى باشد . بنابراین با افراد خانواده و دوستان و همسایگان تماس تلفنى و رفت و آمد داشته باشید . با افراد مثبت اندیش معاشرت کنید . هر چه سرگرم باشید بهتر است.
• سبک زندگى سالمى را انتخاب نمایید
یک سبک زندگى سالم هم براى مغز داراى اهمیت است و هم بقیه اعضاء بدن .دیابت،فشار خون،کلسترول بالا و چاقى همه از عوامل خطر براى ابتلاء به بیمارى آلزایمر محسوب مى شوند .با رعایت مواردى ساده مى توانید سبک زندگى سالمى را براى خود انتخاب کرده و سلامت مغز خود را بهبود بخشید:
1-غذاى سالم انتخاب کنید : از میوه ها و سبزیجاتى که رنگ تیره داشته و داراى آنتى اکسیدان هستند استفاده نمایید مانند :انگورسیاه،تمشک،شاتوت ،اسفناج،سبزى خوردن و روغن امگا 3 که در ماهى یافت مى شود.
2-ورزش کنید :
فعالیت بدنى ملایم و مستمر به سلامت قلب و عروق کمک می نماید و به طور محسوس خطر ابتلاء به سکته قلبى ، سکته مغزى ،دیابت و بیمارى آلزایمر را کاهش مى دهد .
به اعداد توجه داشته باشید: فشار خون،کلسترول ،قند خون و وزن خود را در حد متعادل نگهدارید . اگر مبتلاء به دیابت هستید مهم است که آن را کنترل نمائید .
3-فشار هاى عصبى را کاهش دهید:از تمرین هاى تمدد اعصاب مانند مراقبه و یوگا استفاده کنید .
4-عاقلانه انتخاب کنید:
از کشیدن سیگار و نوشیدن الکل خوددارى نمائید .
5-به سلامت خود اهمیت دهید: برای معاینات دوره اى و یا در صورت بروز هرگونه عارضه مهم به پزشک خود مراجعه نمائید.
6-از ضربه سر پیشگیرى نمائید:
ضربه هاى مکرر وارد شده به سر ، عامل خطرى است که مى تواند به مغز آسیب رسانده و خطر ابتلاء به بیمارى آلزایمر را تشدید نماید.باپیشگیرى از ضربه،امروز و آینده از مغز خود مراقبت مى کنید:
*از کلاه ایمنى استاندارد براى فعالیت هایى مانند موتورسوارى،دوچرخه سوارى ،اسکى ،اسکیت و غیره استفاده کنید.
*با استفاده از نرده از افتادن پیشگیرى کنید
*ایمن رانندگى کنید و از کمربند استفاده نمائید
منبع:دکتر اسفندیاری